ΤΙ ΕΙΝΑΙ
Είναι κατάσταση που προσβάλει τις γυναίκες και συσχετίζεται με ορμονικές διαταραχές. Tο σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών (ΣΠΩ) αποτελεί μία από τις βασικές αιτίες υπογονιμότητας στις γυναίκες, αλλά και παράγοντα γενικότερων γυναικολογικών προβλημάτων. Προσβάλλει το 5-10% των γυναικών από την εφηβική ηλικία, και αποτελεί την πιο συχνή γυναικολογική διαταραχή.
ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ – ΣΗΜΑΣΙΑ
Κριτήριο για τη διάγνωση είναι ο συδυασμός τουλάχιστον δύο από τα παρακάτω:
- Υπερπαραγωγή ανδρογόνων ορμονών
- Μη παραγωγή ωαρίων
- Υπερηχογραφική εικόνα με κύστες στις οωθήκες (δεν είναι υποχρεωτικό το εύρημα)
Συνήθως εκφράζεται με:
- μη αναμενόμενη τριχοφυΐα σε στήθος, κοιλιά και πρόσωπο
- ασταθή – προβληματικό κύκλο περιόδου
- πόνους στην γεννητική περιοχή
- αύξηση βάρους (κυρίως στην περιοχή της κοιλιάς)
- δερματικές διαταραχές
- αλλοίωση φωνής (βαρύτονη)
- λεπτές τρίχες, απώλεια τριχωτού κεφαλής ανδρικού τύπου
Εργαστηριακά μπορεί να φανεί από την ανισορροπία σε πολλαπλά ορμονικά επίπεδα, με πλέον συνηθισμένη την υπερπαραγωγή ανδρογόνων.
Έγκαιρη διάγνωση και αποτελεσματική θεραπεία στο ΣΠΩ, ελαχιστοποιεί τους κινδύνους για:
- υπογονιμότητα
- διαβήτη
- υπέρταση
- άπνοια
- καρδιαγγειακή νόσο
- σε εγκυμοσύνη, παλλίνδρομη κύηση, προεκλαμψία
- καρκίνο ενδομήτριου
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ
Οι αναλύσεις που πραγματοποιούμε γίνονται με επιλογή, μεταξύ των ορμονών :
- LH – FSH, λόγος των ορμονών LH/FSH: στο ΣΠΩ αυξάνει από 1:1 σε 2:1, μέχρι και 3:1 και για πολλούς είναι διαγνωστικό κριτήριο για το νόσημα.
- Προλακτίνη (PRL) : τα αυξημένα της επίπεδα μπορεί να συνδυαστούν με ΣΠΩ.
- Τεστοστερόνη ολική (testo): βρίσκονται αυξημένες στις περισσότερες περισσότερες περιπτώσεις ΣΠΩ.
- Δεϋδροεπιανδροστερόνη-θειϊκή (DHEA-S): σε περίπτωση ΣΠΩ αναμένεται μέση αύξηση της τιμής της. Η εξέταση αυτή χρησιμοποιείται επιπλέον και για την εκτίμηση της πιθανής υπερλειτουργίας των επινεφριδίων.
- Ανδροστενεδιόνη (Δ-4): ελέγχεται ως ανεξάρτητο ανδρογόνο, εκτιμώντας έμμεσα και την πιθανή υπερλειτουργία των επινεφριδίων.
- Οιστρογόνα (Ε2): μπορεί να είναι φυσιολογικά ή σε χαμηλότερες από τις αναμενόμενες τιμές και η μέτρησή τους μας βοηθά να εκτιμήσουμε τη λειτουργία των ωοθηκών.
- SHBG (φυλοδεσμευτική πρωτεΐνη): σε περίπτωση ΣΠΩ μπορεί να βρεθεί μειωμένη.
- β-χοριακή γοναδοτροπίνη (β-hCG): μετριέται για τον έλεγχο πιθανής εγκυμοσύνης, καθώς διαταραγμένος κύκλος και καθυστερήσεις στην έμμηνο ρύση αποτελούν συχνά και συμπτώματα ΣΠΩ.
- Anti-Mullerian (αντι-μυλλέριος ορμόνη) αντανακλά σε μεγάλο βαθμό το συνολικό αριθμό των ωοθυλακίων που απομένουν στις ωοθήκες, δηλαδή είναι ένας ισχυρός δείκτης των ωοθηκικών εφεδρειών, και προγνωστικός παράγοντας της απόκρισης των ωοθηκών σε επικείμενη προσπάθεια εξωσωματικής.
Πρόσθετες αναλύσεις μπορεί να χρησιμοποιηθούν για την ανίχνευση επιπλοκών από το ΣΠΩ, με βασικές τις :
- Λιπιδαιμικό προφίλ: βρίσκεται συχνά διαταραγμένο με χαμηλή HDL, υψηλή LDL, καθώς και με σημαντικές μεταβολές στη συνολική χοληστερίνη και τα τριγλυκερίδια.
- Γλυκόζη νηστείας, τέστ ανοχής στη γλυκόζη: μπορούν να αναδείξουν πιθανή κακή ρύθμιση του μεταβολισμού των υδατανθράκων.
- Ινσουλίνη (ins): συχνά βρίσκεται αυξημένη. Η ρύθμιση της είναι απαραίτητη γιατί αυξημένα επίπεδα ινσουλίνης μπορεί να οδηγήσουν σε ανοχή στη γλυκόζη.
Στον αποκλεισμό καταστάσεων με παρόμοιες ενδείξεις, χρήσιμες είναι οι :
- Θυρεοειδοτρόπος ορμόνη (TSH): ( διαταραχές θυρεοειδούς )
- Κορτιζόλη: ( υπερπλασία επινεφριδίων – Cushing’s)
- 17 ΟΗ προγεστερόνη: ( υπερπλασία επινεφριδίων )
- IGF-1: ( υπερπαραγωγή αυξητικών ορμονών – ακρομεγαλία)
- Υδατανθρακικό αντιγόνο 125 / CA 125: ( νεοπλασία / φλεγμονή ωοθηκών – ενδομητρίωση )
No comments.